Zamek Królewski w Niepołomicach

Wielofunkcyjny zamek pełnił nie tylko rolę obronną, ale także stanowił bazę dla królewskich wypraw myśliwskich w otaczającej go Puszczy Niepołomickiej. Jego architektura składała się z trzech wież, dbającego o elegancję południowego oraz wschodniego skrzydła oraz solidnych murów kurtynowych, które otaczały centralny dziedziniec. W ślad za jego budową powstała również osada Niepołomice, która miała za zadanie zaspokajać potrzeby dworu królewskiego oraz zapewniać odpowiednie usługi.

W późniejszych latach dzieło Kazimierza Wielkiego kontynuowali kolejni władcy, tacy jak Władysław II Jagiełło oraz Zygmunt II August. To właśnie za czasów Jagiełły zamek stał się miejscem zjazdów koronnych, a także odbywały się tu sesje sądowe. Szczególnie pamiętnym wydarzeniem był uroczysty przyjazd książąt śląskich w dniach 24–26 listopada 1419 roku, kiedy to król Jagiełło i królowa Elżbieta witali ich z wielką pompą.

W trakcie rządów Zygmunta I Starego zamek przeszedł gruntowną przebudowę, przekształcając się w czworobok z wewnętrznym dziedzińcem, a jego mury stały się schronieniem dla dworu królewskiego podczas epidemii w Krakowie w 1527 roku. Niestety, w 1550 roku zamek ucierpiał w wyniku wielkiego pożaru, który zniszczył skrzydło wschodnie i północne.

W latach 1551–1568 zamek został odbudowany i przekształcony pod czujnym okiem Tomasza Grzymały oraz utalentowanego rzeźbiarza Santi Gucciego. Powstały wówczas klatki schodowe oraz krużganki wspierane na trzech słupach. Znajdujące się przy południowym skrzydle ogrody, znane jako "ogrody królowej Bony", to zasługa królowej Bony Sforzy, która przyniosła włoski styl ogrodnictwa do tej królewskiej rezydencji.

Na przestrzeni wieków zamek przechodził z rąk do rąk, między innymi do szlacheckich rodów, takich jak Curyłowie, Braniccy oraz Lubomirscy. Nieznaczne zmiany dotyczyły przede wszystkim wystroju wnętrz, natomiast w latach 1635–1637 krużganki zmodernizowano w stylu wczesnobarokowym. Szwedzki najazd w 1655 roku przypadł na tragiczne czasy dla zamku, przekształconego w magazyn żywności, co przyczyniło się do znacznego zniszczenia zarówno kościoła, jak i samego miasta.

W następnych latach, po przejęciu przez króla Augusta Mocnego, a później August III, zamek przeszedł jedynie drobne remonty. Po rozbiorze Polski w 1772 roku zamek znalazł się pod władzą Austriaków, którzy zmienili jego funkcję na koszary, a także dokonywali licznych przekształceń w jego architekturze. W drugiej połowie XIX wieku, aż do I wojny światowej, zamek pełnił różnorodne funkcje mieszkalne i magazynowe.

W okresie międzywojennym oraz powojennym, zamek przejęty przez Niemców, powoli popadał w ruinę. Dopiero w 1991 roku, gdy stał się własnością Gminy Niepołomice, rozpoczęto jego kompleksowe prace renowacyjne. Po długotrwałym procesie adaptacji, który zakończył się w 2007 roku, zamek odzyskał swoją dawną świetność.

Obecnie Zamek Królewski w Niepołomicach jest otwarty dla turystów i gości, oferując nie tylko piękne wnętrza do zwiedzania, ale także usługi hotelowe oraz centrum konferencyjne. W zamkowych komnatach znajduje się Muzeum Niepołomickie, które prezentuje bogate wystawy, poświęcone malarstwu, łowiectwu oraz historii miasta. Dodatkowo, pod skrzydłami tego miejsca działa zespół muzyczny, jakim jest chór Towarzystwa Miłośników Muzyki i Śpiewu "Cantata".

Zamek Królewski zarządzany przez Zamek Królewski sp. z o.o. dba nie tylko o działalność komercyjną, organizując wydarzenia okolicznościowe czy prowadząc restaurację, ale również o kulturalny rozwój, organizując recitale, koncerty oraz spektakle. To miejsce, w którym historia spotyka się z teraźniejszością, tworząc niezwykłą atmosferę.