Maria Najwer z domu Pater urodziła się 18 grudnia 1897 roku w Niepołomicach, a zmarła 12 maja 1975 roku w Warszawie. Była to wybitna polska nauczycielka oraz bibliotekarka, która pozostawiła po sobie znaczący ślad jako działaczka społeczna.
Najwer działała głównie w Limanowej, gdzie jej zaangażowanie w życie lokalnej społeczności przyczyniło się do wielu inicjatyw edukacyjnych i kulturalnych.
Życiorys
Maria Najwer wywodziła się z rodziny, która, jak głosi tradycja, miała włoskie korzenie. Jej przodkowie mieli przybyć do Polski jako dworzanie królowej Bony. Niestety, wcześnie straciła swoich rodziców i została wychowana przez ciotkę w Krakowie. Dzięki determinacji i ciężkiej pracy, zdobyła wykształcenie zawodowe w seminarium nauczycielskim, co pozwoliło jej rozpocząć karierę jako nauczycielka już w 1918 roku, początkowo w Krakowie.
Maria później podejmowała pracę w szkole w Harklowej, a od roku 1931 uczyła w Szkole Powszechnej Żeńskiej w Limanowej. W ramach swoich obowiązków nauczała różnych przedmiotów, szczególnie upodobała sobie język polski oraz literaturę. Kontynuowała pracę także po roku szkolnym 1935/1936, gdy doszło do połączenia szkół żeńskiej i męskiej. Poza prowadzeniem lekcji, była odpowiedzialna za bibliotekę szkolną, co stanowiło dla niej dużą pasję.
W 1937 roku, zaangażowała się w działalność Towarzystwa Szkoły Ludowej, przejmując opiekę nad biblioteką, którą zainicjował nieżyjący już wówczas Józef Beka. Z pasją dążyła do popularyzacji czytelnictwa, starając się wprowadzać kulturę literacką także na wsiach. W okresie okupacji, podjęła działania mające na celu ocalenie księgozbioru przed zniszczeniem, ukrywając go.
Po zakończeniu wojny, energia Marii skierowała się ku odbudowie edukacji w regionie. 1 września 1946 roku objęła stanowisko kierownika Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Limanowej. Aby podnieść swoje kwalifikacje, ukończyła kurs bibliotekarski w Kórniku. W czasach powojennych wyróżniała się jako jeden z głównych organizatorów rozwoju bibliotekarstwa w regionie krakowskim, intensywnie walcząc z analfabetyzmem w powiecie Limanowa. Zakładała lokalne biblioteki gminne, filie oraz punkty biblioteczne, często osobiście dostarczając paczki z książkami, czy to w pieszych wyprawach, czy przy pomocy furmanki.
W swojej pracy, nie zapominała o wybitnych polskich literatach, organizując dla nich pogadanki, które odbywały się w bibliotekach oraz w radiowęźle w Limanowej. Działalność Marii zapoczątkowała również lokalne struktury Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich, które przekształciły się później w Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. W 1968 roku, w uznaniu za 50-letnią pracę zawodową, otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”. Na emeryturę przeszła w 1970 roku.
Maria była żoną oficera saperów, żołnierza Legionów Piłsudskiego. Po przedwczesnej śmierci męża, samotnie wychowywała dwoje dzieci: syna Lecha i córkę Krystynę, która wyszła za mąż za Witeckiego i sama została nauczycielką. W 1974 roku, z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, przeniosła się do córki do Warszawy. Zmarła tam 12 maja 1975 roku i została pochowana na cmentarzu Bródnowskim.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Sulma | Kazimierz Ignacy Sosnowski | Ernest SymOceń: Maria Najwer