Maksymilian Matakiewicz


Maksymilian August Antoni Matakiewicz, znany jako wybitny polski inżynier hydrotechnik, urodził się 27 czerwca 1875 roku w Niepołomicach, a zmarł 3 lutego 1940 roku we Lwowie. W ciągu swojej kariery zawodowej był znaczącą postacią w dziedzinie inżynierii, szczególnie w zakresie hydrotechniki, co czyni go kluczowym przedstawicielem tej specjalizacji w Polsce.

Oprócz działalności inżynieryjnej, Matakiewicz piastował szereg istotnych stanowisk akademickich, w tym funkcję profesora oraz rektora Politechniki Lwowskiej, uczelni, która w okresie międzywojennym miała znaczący wpływ na kształcenie przyszłych inżynierów w Polsce.

Życiorys

Maksymilian Matakiewicz urodził się w rodzinie inteligenckiej, będąc synem Antoniego i Augusty Kołodziejów. Był również bratem Antoniego. W roku 1893 zakończył naukę w szkole realnej w Krakowie, gdzie zdał maturę w V Liceum Ogólnokształcącym. Następne lata, od 1893 do 1899, poświęcił studiowaniu na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej, a dyplom inżyniera uzyskał w 1900 roku.

Od 1 czerwca 1899 do 30 kwietnia 1900 pracował jako asystent w Katedrze Budownictwa Wodnego Politechniki Lwowskiej, a następnie objął stanowisko adiunkta. W latach 1901–1905 był zatrudniony w Krajowym Oddziale Hydrograficznym we Lwowie, a od 1905 roku działał w Departamencie Wodnym Namiestnictwa we Lwowie, gdzie uzyskał doktorat w tym samym roku. W latach 1907–1909 pełnił funkcję kierownika katedry budownictwa wodnego na Politechnice Lwowskiej i od 1909 roku zaczął pełnić rolę profesora nadzwyczajnego tej uczelni. Został również dziekanem Wydziału Inżynierskiego, a w roku akademickim 1919/20 pełnił funkcję rektora Politechniki Lwowskiej.

W latach 1919 i 1920 Matakiewicz był redaktorem „Czasopisma Technicznego”. W późniejszych latach brał udział w obronie Lwowa między 1918 a 1919 rokiem. Warto dodać, że był aktywnym członkiem Rady Miejskiej Lwowa w latach 1921–1930 i w latach 1927–1928 pełnił funkcję zastępcy komisarza rządowego miasta. Udzielał się również jako minister robót publicznych w rządzie Kazimierza Bartla oraz Walerego Sławka w latach 1929–1930.

W trakcie swojej kariery był członkiem wielu towarzystw naukowych, takich jak Towarzystwo Naukowe we Lwowie, Towarzystwo Naukowe w Warszawie oraz Polskie Towarzystwo Politechniczne. Pełnił również rolę prezesa Akademii Nauk Technicznych w latach 1931–1933. Ostatecznie zmarł we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim (sektor 77, pole 71, grobowiec 68). W jego grobowcu spoczywa także jego córka, dr Helena Matakiewiczówna, która była asystentką Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.

W 2022 roku, w wyniku inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego, grobowiec Matakiewiczów przeszedł restaurację. Projekt ten został zrealizowany we współpracy z Fundacją Dziedzictwa Kulturowego oraz Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu za swoje zasługi, Maksymilian Matakiewicz otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego wyjątkowej pracy i oddaniu. Wśród najważniejszych wyróżnień znajdują się:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który przyznano mu 10 listopada 1927 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, który odebrał po raz pierwszy 11 listopada 1936 roku,
  • drugi Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 25 marca 1938 roku.

Publikacje

W ramach cyklu podręczników akademickich Maksymilian Matakiewicz w znaczący sposób przyczynił się do literatury naukowej. Jego prace stanowią istotny wkład w rozwój wiedzy z zakresu budownictwa wodnego oraz regulacji rzek.

Pierwsze dwa tomy tego cyklu zostały napisane przez profesor Józefa Rychtera, natomiast Maksymilian Matakiewicz jest autorem pozostałych publikacji, w tym:

  • Zasady budowy wodociągów Część III, Lwów 1914 (współautorzy Z. Ciechanowski i K. Pomianowski),
  • Budowa jazów Część IV, Lwów 1920,
  • Regulacja rzek Część V, Lwów-Warszawa 1923,
  • Żegluga śródziemna i budowa dróg wodnych Część VI, Warszawa 1931,
  • Zasady wyzyskiwania sił wodnych, pomiary i obliczenia wodne Część VII, (współautor Michał Mazur), Lwów 1936.

Warto również zwrócić uwagę na inne istotne publikacje, jakie stworzył Matakiewicz:

  • Budownictwo wodne. Cz. 1.2, Jazy, Lwów 1911,
  • Światowe drogi wodne a regulacja Wisły, Lwów-Warszawa 1921,
  • Drogi wodne w Polsce, Warszawa 1917.

Przypisy

  1. RODZINA MATAKIEWICZÓW - Cmentarz Łyczakowski [online], cmentarzlyczakowski.pl [dostęp 26.03.2023 r.]
  2. Cmentarz Łyczakowski we Lwowie – Fundacja Dziedzictwa Kulturowego [online], www.dziedzictwo.org [dostęp 26.03.2023 r.]
  3. Pacześniak E., Maksymilian Matakiewicz (1885–1940), wybitny polski hydrolog i specjalista w dziedzinie budownictwa wodnego Prosto z pokładu 2006 nr 36 [dostęp 08.09.2018 r.]
  4. Promocja, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 20.05.1905 r., Seite 4 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 08.09.2018 r.]
  5. M.P. z 1938 r. nr 71, poz. 86 „za zasługi na polu rozwoju Ligi Morskiej i Kolonialnej”.
  6. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
  7. M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 707 „za zasługi na polu naukowem”.
  8. „Czasopismo Techniczne”. R. 54, 10.08.1936 r., Nr 15, s. 266.

Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":

Włodzimierz Prochaska | Julian Brzuchowski

Oceń: Maksymilian Matakiewicz

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:13