Julian Stefan Brzuchowski to postać kluczowa w historii architektury oraz sportu w Polsce. Urodził się 9 lutego 1909 roku w malowniczych Niepołomicach, gdzie spędził swoje wczesne lata.
W ciągu swojego życia Brzuchowski stał się znanym architektem, który przyczynił się do rozwoju wielu projektów budowlanych w Polsce. Poza swoimi osiągnięciami w dziedzinie architektury, również będąc sędzią sportowym, wykazał się zaangażowaniem w rozwój aktywności fizycznej w kraju.
Julian Brzuchowski zmarł 21 marca 1987 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek zarówno w architekturze, jak i w sporcie.
Życiorys
Julian Brzuchowski przyszedł na świat w rodzinie Edwarda (1875–1937) oraz Julii z Porębskich. W jego najbliższym gronie rodzinnym znajdowali się także Zbigniew i Irena, a ponadto miał przyrodnią siostrę, architektkę Aleksandrę Kühnel (1918–2002), oraz przyrodnich braci Krystynę Halibej i Eugeniusza (1919–2000).
W 1938 roku zakończył edukację na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej, gdzie był uczniem znanego profesora Tadeusza Wróbla. Oprócz kariery architekta, Julian angażował się także w działalność sportową, pełniąc funkcję sędziego piłkarskiego. W lipcu 1944 roku, po wojnie, opuścił Lwów i osiedlił się w Rzeszowie, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu sportowym. W styczniu 1945 roku zainicjował powstanie Okręgowego Komitetu Sportowego oraz Okręgowego Kolegium Sędziów.
W 1947 roku przeprowadził się do Warszawy, gdzie zaczął pracować jako wykładowca na Wydziale Architektury SGGW. Jednocześnie kontynuował projekty architektoniczne, kierując przedsiębiorstwem „Miastoprojekt Stolica” oraz sędziując w piłce nożnej, w czym aktywnie działał aż do 1953 roku. Julian specjalizował się w teorii projektowania obiektów sportowych, stając się jednym z uznawanych autorytetów w tej dziedzinie. Wiele ze swoich projektów realizował wspólnie z żoną, Danutą Bredy-Brzuchowską (1917–1996), z którą stworzył liczne koncepcje stadionów sportowych.
Julian Brzuchowski zmarł w Warszawie. Jego spoczynek znajduje się na Cmentarzu Komunalnym Północnym (kwatera W-XI-7-7-13).
Dorobek architektoniczny
Julian Brzuchowski, w swej karierze architektonicznej, przyczynił się do powstania wielu znakomitych obiektów, które pozostają istotnymi elementami polskiego dziedzictwa architektonicznego. Oto niektóre z jego kluczowych realizacji:
- zespół gmachów Wydziału Mechanicznego Politechniki Lwowskiej (wspólnie z Tadeuszem Wróblem) z 1937 roku – zdobywca III miejsca,
- wnętrze Teatru Skarbkowskiego (z Tadeuszem Kirsznerem) z 1940 roku – również III miejsce,
- Stadion Śląski w Chorzowie z 1950 roku,
- lodowisko Torwar, które powstało w latach 1950-1953,
- biurowiec Stalexportu z lat 1952-1953,
- Stadion Polonii Warszawa z lat 1953-1954,
- zespół basenów Wisła w Warszawie z 1971 roku.
Każda z tych realizacji niosła za sobą innowacyjne podejście i znaczną wartość kulturalną, podkreślając talent i wizję architekta.
Ordery i odznaczenia
Julian Brzuchowski zasłużył się w wielu dziedzinach, za co otrzymał różnorodne odznaczenia i medale, potwierdzające jego osiągnięcia oraz zaangażowanie. Jego nagrody to:
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany 27 lutego 1951,
- srebrny Krzyż Zasługi, otrzymany dwukrotnie: 12 czerwca 1946 oraz 24 kwietnia 1948,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 22 grudnia 1954,
- złota Odznaka SARP, którą uzyskał w 1978 roku.
Przypisy
- a b In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Julian Stefan Brzuchowski [online], www.archimemory.pl [dostęp 16.06.2023 r.] .
- a b Julian Stefan Brzuchowski, geni_family_tree, 09.02.1909 [dostęp 16.06.2023 r.] .
- Danuta Brzuchowska, geni_family_tree, 13.10.1917 [dostęp 16.06.2023 r.] .
- In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Danuta Bredy-Brzuchowska [online], www.archimemory.pl [dostęp 16.06.2023 r.] .
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 16.06.2023 r.] .
- Jan Ciupka: Okręgowy Związek Piłki Nożnej w Krośnie w latach 1976–2006. [dostęp 09.06.2016 r.] .
- M.P. z 1955 r. nr 14, poz. 151 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22.12.1954 r. nr 0/995 - na wniosek Ministra Budownictwa Miast i Osiedli.
- M.P. z 1948 r. nr 48, poz. 269 „za sumienną, ofiarną pracę zawodową”.
- M.P. z 1946 r. nr 115, poz. 214 „za zasługi położone w walce z okupantem i za udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”.
- M.P. z 1951 r. nr 23, poz. 280 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- Końcowe prace na stadionie „Kolejarza”, „Stolica”, 37, 12.09.1954.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Maksymilian Matakiewicz | Włodzimierz ProchaskaOceń: Julian Brzuchowski