Osiedle Zagrody

---

Opis

Osiedle Zagrody zlokalizowane jest w północno-zachodniej części Niepołomic, a jego unikalne położenie sprawia, że od północy sąsiaduje z miastem Kraków dzięki rzece Wiśle. W kierunku południowym graniczy z takimi miejscowościami jak Śródmieście oraz Boryczów. Natomiast na wschodzie znajduje się osiedle Jazy, a z zachodniej strony otacza je osiedle Podgrabie.

Od roku 2007 do osiedla włączono także dawną infrastrukturę osiedlową, która obejmuje tereny takich osad jak Świdowa, Pasternik Pierwszy, Pasternik Drugi oraz w znacznej części Grabie-Kątek.

Nazwa “Zagrody” wywodzi się przypuszczalnie od najstarszej osady służebnej, która znajdowała się w południowo-zachodniejszej części osiedla, tuż przy królewskim zamku w Niepołomicach. Na podstawie legend i ludowych podań, mówi się, że na terenie Zagród pierwsze zabudowania mogły istnieć już na początku Państwa Polskiego.

Historia

Historia osiedla jest głęboko zakorzeniona w przeszłości, sięgając aż XIV wieku. Jest ściśle związana z wydarzeniami mającymi miejsce w Niepołomicach. Według lokalnej legendy, król Polski Kazimierz Wielki często zdarzało się przebierać za chłopa, by potajemnie podróżować po wioskach. Jego celem było poznanie realiów życia ubogich poddanych. Pewnej nocy odwiedził on chatę rodziny Trzaski, która mieszkała w starym osiedlu Świdowa. Pomimo skromnych warunków, król został niezwykle gościnnie przyjęty.

Właściciel chaty podzielił się ze swoim niecodziennym gościem troską o to, że nie ma nikogo, kto mógłby zostać ojcem chrzestnym jego nowonarodzonego syna. Kazimierz Wielki, zaskakując wszystkich, zgodził się na tę zaszczytną rolę. Gdy nadszedł dzień chrztu, pod chałupę kmiecia zajechał królewski orszak. Król dotrzymał obietnicy, stając się ojcem chrzestnym chłopca, któremu nadano imię Kazimierz. Niezapomnianym gestem było również obdarowanie malucha trzos dedykowanych dukatów oraz fragmentem ziemi.

Po ceremonii chrzcin, król niezapomniano o swoim chrześniaku, zadbał o jego edukację, kształcąc go na księdza oraz uczonego człowieka. Legenda głosi, że Kazimierz Trzaska zmienił swoje nazwisko na Trzos, co miało być odniesieniem do złotych monet, które otrzymał od króla. Na cześć tego historycznego wydarzenia, w 2004 roku, przy Zamku królewskim w Niepołomicach odsłonięto pomnik Kazimierza Wielkiego. Udzielono mu inskrypcji: „Niepołomiczanie królowi, który nam kościół i zamek zbudował, a piękną legendą miłość do przodków naszych opromienił”.

Warto również dodać, że na terenie osiedla Zagrody odkryto interesujące znalezisko archeologiczne. W marcu 2001 roku, podczas prac ogrodowych, mieszkaniec osiedla, Pan Antoni Siwek, natrafił na wyroby z brązu, zawinięte w skórę. Odkrycie obejmowało bransolety, dwa naramienniki, a także siekierkę, co łącznie dawało 63 artefakty. Według specjalistów z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, znalezisko datuje się na 3500 lat wstecz. W wyniku tego odkrycia, na miejscu przeprowadzono dalsze prace archeologiczne, podczas których odsłonięto pozostałości osady z I wieku p.n.e. Była to osada celtycka, której ślady obejmowały fragmenty drewnianych domów oraz naczynia gliniane toczenie na kole.

---

Oceń: Osiedle Zagrody

---